Μεγάλες απορίες...Part 3

Εκεί που κάθομαι καινούριες απορίες ξεπροβάλουν στο μυαλό μου... Απορίες περί ανθρώπων, δεισιδαιμονιών, φυτών, σειρών και άλλων.... Για να δούμε!!
Φρεσκοκομμένο γρασίδι
Ποιος ήταν αυτός που έπεισε τους ανθρώπους πως το φρεσκοκομμένο γρασίδι μυρίζει υπέροχα??? Σόρρυ, αλλά μυρίζει χάλια. Μάλλον το έκανε κάποιος για να πείσει για παράδειγμα τα παιδιά του να κόψουν το γρασίδι... "Κόψτε το, κόψτε το να δείτε τι ωραία που μυρίζει." είπε ένας αχρείος πριν χιλιάδες χρόνια και την πιστεύουμε ακόμη την ανοησία του.
Γυναίκες & άντρας "αλήτης"
Εντάξει, καταλαβαίνω την γοητεία του αλήτη (και όχι του ΑλήτηΖ) στις γυναίκες, αλλά εώς ένα σημείο. Δηλαδή, τον θέλετε να μην είναι φλώρος και πολύ σωστά, αλλά όχι και να είναι ο χειρότερος χαρακτήρας κι εσείς ΕΚΕΙ, ΚΟΛΛΗΜΕΝΕΣ...!! Αφορμή για αυτήν την απορία, η οποία προφανώς θα μείνει αιώνια άλυτη όσα χρόνια κι αν περάσουν, γιατί κανείς ΠΟΤΕ δεν κατάφερε να καταλάβει τις γυναίκες (ούτε οι ίδιες οι γυναίκες), είναι η σειρά Californication. Νομίζω ότι είναι η πιο σεξιστική σειρά ever, με πρωταγωνιστή που φτάνουν σε σημείο να τον σιχαίνονται ακόμα κι οι άντρες τηλεθεατές για κάποια από τα τόσα που κάνει, όσο κι αν κάποιες στιγμές ζηλεύουν την ζωή του (γυναίκες, ποτά, γυναίκες, ναρκωτικά, γυναίκες)... Πως, λοιπόν, αυτόν τον άνθρωπο και αυτή τη σειρά οι γυναίκες ΟΧΙ ΜΟΝΟ την παρακολουθούν, αλλά την έχουν και σε...εκτίμηση, βαθμολογώντας τη με 7.7 στο IMDb, με 1810 από αυτές να της δίνουν ολόλαμπρο 10άρι??? Wtf is wrong with you ladies....???
Btw, sorry για το βιντεάκι του ΑλήτηΖ, αλλά δεν κρατήθηκα.
Ομπρέλες & πεζοδρόμια
Πρόβλημα κυρίως από τις κυρίες και όχι τόσο από τους άντρες. Ειδικά όσο πιο προχωρημένη η ηλικία, τόσο πιο έντονο το φαινόμενο. Λοιπόν, σε σένα απευθύνομαι κυρία μου : Βγήκες έξω στο κέντρο της πόλης. Αρχίζει η βροχή. Έχεις προνοήσει ως έξυπνη που είσαι να πάρεις ομπρέλα μαζί σου. Την ανοίγεις και ΔΕΝ ΒΡΕΧΕΣΑΙ... Πες μου, λοιπόν, ένα λόγο για τον οποίο προσπαθείς απεγνωσμένα και επίμονα να μπεις από την "μέσα" πλευρά του πεζοδρομίου, η οποία δε βρέχεται λόγω βεραντών κλπ? Και μάλιστα με ΑΝΟΙΧΤΗ ΟΜΠΡΕΛΑ??? Τέτοιο το θράσος σου καλή μου κυριούλα που αφήνεις όσους δεν έχουν ομπρέλα στην "απ' έξω" μεριά του πεζοδρομίου να βραχούν... Και βγάζεις και κανένα μάτι άμα λάχει.... Υπάρχει λόγος....??
Τηλέφωνο Vs. κομπιουτεράκι
Γιατί οι αριθμοί(1-9) στα τηλέφωνα πάνε από πάνω και αριστερά προς τα κάτω και δεξιά, ενώ οι αριθμοί στα κομπιουτεράκια το αντίθετο??? Γιατί δε βγαίνει μία μέρα κάποιος και να πει "τέρμα, ως εδώ με τους ανάποδους αριθμούς, όλα θα πηγαίνουν με τον έναν τρόπο"...? Και αφού, προφανώς, το τηλέφωνο ανακαλύφθηκε πρώτο, τι οδήγησε αυτόν που εφτιαξε το πρώτο κομπιουτεράκι να βάλει τα νούμερα ανάποδα???
Flinstones & Χριστούγεννα
Οι Flistones, όπως όλοι ξέρουμε είναι ένα παιδικό το οποίο εξιστορεί τις περιπέτειες μιας οικογένειας που έζησε τη Λίθινη Εποχή(ξεκινησε πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια περίπου έως το 3.300 π.Χ). Ποια ιδιοφυία από τους παραγωγούς/σεναριογράφους της σειράς αυτής αποφάσισε πως πρέπει ο Fred Flinstone να γιορτάσει ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ με την οικογένειά του???
Άντρας μπαλαρίνα
Δεν είναι πολύ άδικο για τους άντρες που κάνουν μπαλέτο το γεγονός πως δεν έχουν όνομα και όλοι τους αποκαλούν χορευτές? Γιατί οι γυναίκες ονομάζονται μπαλαρίνες και αυτοί χορευτές? Και γιατί δεν κατεβαίνουν σε απεργιακούς αγώνες διαρκείας διεκδικώντας ένα όνομα για το επάγγελμά τους? Μπαλαρίνος πχ.

Τι είναι τέχνη...?

Ένα από τα πολλά αναπάντητα ερωτήματα που, από καιρού εις καιρόν, με απασχολούν...
Τί είναι τέχνη, πως ορίζεται, ποιος κατέχει τις "γνώσεις" για να μας δώσει τον ορισμό της και πως μεταβάλλεται?
Κατά τον Πλάτωνα, η τέχνη είναι "μίμησις μιμήσεως", γιατί η τέχνη αντιγράφει μία πραγματικότητα, η οποία, με τη σειρά της, είναι αντίγραφο ενός άλλου, νοητού κόσμου. Ο Αριστοτέλης μπαίνει σε μία πιο λεπτομερειακή παρουσίαση ενός ορισμού, θεωρεί ως πηγή του καλού τον ρυθμό, τη συμμετρία & την αρμονία, απαριθμόντας δέκα κατηγορίες αξιολόγησης του αισθητικού αντικειμένου: ουσία, ποσόν, ποιόν, προς τι, που, πότε, κείσθαι, έχειν , ποιείν, πάσχειν. Ο Αριστείδης Κοϊντιλιανός επεξηγεί, απασχολούμενος περισσότερο με τα της μουσικής, τον μηχανισμό της αισθητικής συγκίνησης, με τη σημασία της ψυχαγωγίας από το αισθητικό αντικείμενο. Για τον Oscar Wilde, σε έναν πιο "ποιητικό" ορισμό, η τέχνη είναι η έξυπνη διαμαρτυρία μας και η γενναία προσπάθειά μας να βάλουμε τη φύση στη θέση της. Ο αγαπητός Μποντλέρ ορίζει την τέχνη ως το όνειρο/τη φαντασία που γίνεται έργο, ταυτίζοντας τον καλλιτέχνη με ήρωα της κάθε νέας εποχής και με εκείνον που απαλλάσει την αστική τάξη από την υστερία και τη δουλοπρέπειά της. Όλα φαίνονται ωραία και καλά θα πείτε... Όπως φαντάζεστε, μπορώ να παραθέσω άλλες τόσες απόψεις μεγάλων καλλιτεχνών/φιλοσόφων/ερευνητών κ.ο.κ. αλλά δε θα το κάνω και θα εξηγήσω γιατί.
Η Τέχνη είναι κάτι αόριστο κι όμως τόσο καλά ορισμένο για την υποκειμενικότητα του καθενός. Μπορεί, λοιπόν, 2 άτομα να διαφωνούν πλήρως για το τι είναι τέχνη, ακόμα και να μην μπορούν να περιγράψουν ο ένας στον άλλο το τι ακριβώς πιστεύουν, ΌΜΩΣ μέσα τους-βαθιά μέσα για κάποιους-ο ορισμός υπάρχει και είναι μοναδικός... Οι τεχνικές δυσκολίες για έναν καθολικό ορισμό είναι σαφείς και είναι κυρίως η εξής μία: Ποιος θα προσφέρει στην ανθρωπότητα έναν ορισμό τέτοιο, για τον οποίο κανείς να μην μπορεί να πει τη φράση "για μένα αυτό δεν είναι τέχνη"? Από τη στιγμή που ο καθένας μπορεί να το πει αυτό, τότε δεν έχουμε ορισμό.
Αν εξετάσουμε το θέμα σύμφωνα με τον ορισμό του Αριστοτέλη περί Λογικής(Λογική είναι η νέα και αναγκαία σκέψη) τότε θα έχουμε το εξής παράδειγμα:
Η έκφραση συναισθήματος είναι τέχνη + Η ζωγραφιά ενός δίχρονου παιδιού είναι έκφραση των συναισθημάτων του... Άρα, η ζωγραφιά ενός δίχρονου είναι τέχνη...
Σας μοιάζει..."λογικό" ?? Κι όμως, δεν μπορείς να πεις πως το δίχρονο παιδί δεν εκφράζεται μέσω της ζωγραφιάς, δεν μπορείς να πεις πως η έκφραση συναισθήματος ΔΕΝ είναι τέχνη και σίγουρα δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο ορισμός του Αριστοτέλη περί Λογικής είναι λάθος. Τι, λοιπόν, χαλάει τη συνταγή ?
Κατά την άποψή μου, η λύση βρίσκεται στην πολυπλοκότητα της έννοιας της τέχνης. Η τέχνη περιέχει μέσα της τόσους ορισμούς που είναι αδύνατο, αφοριστικά, να επιλέξουμε έναν και να τον δεχτούμε ως καθολικό.

Αν σας έδειχνε κάποιος τη δίπλα εικόνα θα τη θεωρούσατε τέχνη? Χωρίς ορισμούς, χωρίς γνώση. Είναι τέχνη?
Ο Andy Warhol, λοιπόν, ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της pop art του 20ου αιώνα κι ένας από τους βασικούς θεμελιωτές της σημερινής κουλτούρας στην τέχνη, θεώρησε "σκόπιμο" να παρουσιάσει αυτό το έργο σε μία έκθεσή του. Όπως είναι προφανές, οι κριτικοί έσπευσαν να ερμηνεύσουν αυτό το έργο του Warhol, τη σημασία του, τα βαθύτερα νοήματά του, τις εναλλακτικές του πορείες μέσα στο χρόνο κ.ο.κ. Βρέθηκαν κάποιοι οι οποίοι είπαν πως αυτό δεν είναι τέχνη, αλλά όχι πολλοί. Γιατί, λοιπόν, το στίβαγμα 10 κουτιών είναι τέχνη όταν το κάνει ο τάδε και όχι όταν το κάνει ο δείνας.
Γιατί, αγαπητοί μου αναγνώστες που αντέχετε ακόμη το συλλογισμό μου, τέχνη δεν είναι το αντικείμενο που παρουσιάζεται, μα τα αισθήματα και οι γνώμες που αναβλύζουν πίσω του. Είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης, που λαμβάνει ξεχωριστή και μοναδική μορφή για τον καθένα από μας που κοιτά/ακούει/γεύεται/μυρίζει κ.ο.κ. την δημιουργία του.
Έρχεται, τώρα, ο αντίλογος και λέει το εξής: Δηλαδή, αν κάποιος δημιουργήσει κάτι στο σπίτι του και δεν το παρουσιάσει ποτέ του σε άλλον άνθρωπο δεν είναι τέχνη? Φυσικά και είναι τέχνη, αρκεί να εμπεριέχει τα συναισθήματα του ανθρώπου με τον οποίο έρχεται σε επαφή, δηλαδή, στην προκειμένη περίπτωση, με τον δημιουργό του, πράγμα ούτως ή άλλως αναγκαίο. Επανερχόμαστε στο αρχικό μας πρόβλημα, με τη ζωγραφιά του δίχρονου παιδιού. Είναι τέχνη ή δεν είναι?
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ.
"Μα γιατί δεν είναι?" θα ρωτήσει κάποιος, "..όταν εγώ το κοιτώ μου δημιουργεί διάφορα συναισθήματα και σύμφωνα με την παραπάνω παράγραφο, είναι τέχνη".
Το πρόβλημα είναι πονηρό και η απάντηση δύσκολη. Πρώτα από όλα, πρέπει να συμφωνήσουμε στο αν κάποιος έχει το δικαίωμα να λέει πως κάτι είναι ή όχι τέχνη. Αν κάποιος θεωρεί πως δεν έχουμε το δικαίωμα να κρίνουμε αν κάτι είναι τέχνη, τότε "υποχρεούται" να διαλέξει τον πιο κοντινό του ορισμό και να τον ακολουθεί πιστά σε κάθε δημιουργία που εμφανίζεται μπροστά του και κυρίως να μην αλλάζει γνώμη όταν ο ορισμός δεν του κάνει πια(θα δείτε πιο κάτω παραδείγματα και θα καταλάβετε τι εννοώ).
Προσωπικά, θεωρώ πως αυτό το δικαίωμα το έχει ο καθένας από εμάς, γνώστης ή μη, καλλιτέχνης ή μη κλπ., καθώς επαναλαμβάνω πως η τέχνη μπορεί να οριστεί μόνο προσωπικά και όχι καθολικά.
Κάτι που είναι τέχνη για μένα, δεν είναι απαραίτητο να είναι και για σένα. Και μιλούμε για το αν είναι τέχνη, όχι για το αν είναι καλή ή κακή τέχνη, που συχνά συγχέεται από πολλούς.
Το έργο τέχνης υπερβαίνει την "απλή δημιουργία", διαφοροποιείται από τον ίδιο του τον εαυτό και μετουσιώνεται σε εξέλιξη αυτού, του καλλιτέχνη που το δημιούργησε, καθώς και του κοινωνικού περίγυρου στο οποίο παρουσιάζεται. Είναι διαφορετικό να παρουσιάζεις, για παράδειγμα, τον Χριστό με περιπαικτικό ύφος σε ένα γκρουπ άθεων και τελείως διαφορετικό από το να τον παρουσιάζεις σε ένα γκρουπ πιστών του. Είναι διαφορετικό να παρουσιάζεις το έργο του Νταλί σε ανθρώπους που δεν έχουν επαφή με τη ζωγραφική και διαφορετικό σε ανθρώπους που ξέρουν ποιος είναι, πότε έζησε, τι ήθελε να πει και έχουν δει και άλλα 10 έργα διάφορων ζωγράφων, για παράδειγμα. Έτσι, λοιπόν, κατευθυνόμαστε στο αν η ζωγραφιά του δίχρονου παιδιού είναι τέχνη. Μία τέτοια δημιουργία είναι σίγουρα μία αξιοσημείωτη αναφορά για τους παιδοψυχολόγους που θέλουν να επεξηγήσουν το τί συμβαίνει στην ψυχή και στο μυαλό ενός παιδιού. Όμως, παρόλο που αποτελεί την ειλικρινή αποκάλυψη των συναισθημάτων του, γίνεται ως αντανακλαστική αποτύπωση των σκέψεών του, χωρίς το φιλτράρισμα της "οικοδόμησης" ενός έργου. Κάποιος μπορεί να πει πως αυτή η ελευθερία από το φιλτράρισμα είναι η τέχνη, μα θα διαφωνήσω. Πιστεύω πως βαθιά μέσα του, ο καθένας που δημιουργεί κάτι "ξέρει" πως αυτό που δημιουργεί, θα πιστωθεί, έστω και μόνο από τον ίδιο του τον εαυτό, ως τέχνη, θα το αγαπήσει και θα το μισήσει ως τέχνη.. Αλλιώς, αν δεχτούμε αυτήν την ελευθερία ως πραγματική τέχνη, τότε όλες οι δημιουργίες που έγιναν "επίτηδες" από τους καλλιτέχνες, δεν είναι έργα τέχνης, πράγμα οξύμωρο.
Η έλλειψη αντίληψης, λοιπόν, του έργου από τον ίδιο τον δημιουργό αποτελεί τροχοπέδη στο να θεωρηθεί, από μένα τουλάχιστον, το έργο του, τέχνη.
Φυσικά, υπάρχουν πολύ δυσκολότερα παραδείγματα για το αν κάτι είναι τέχνη ή όχι.
Είναι τέχνη η δημιουργία μιας όμορφης πόρτας ή ενός φαγητού? Είναι τέχνη το να δείχνεις τον Χίτλερ gay να κάνει σεξ με τον Μουσολίνι? Είναι τέχνη ο βιασμός ενός βρέφους?

Και για να το ελαφρύνω μετά το τελευταίο τραγικό, είναι τέχνη το οποιοδήποτε τραγούδι? Επανέρχομαι στον προσωπικό μου ορισμό και κρίνω. Μόνος μου, χωρίς τις γνώμες των ειδικών-εκτός κι αν τις θέλω, που καλό είναι να τις ακούμε, αλλά με μέτρο και έχοντας εμπιστοσύνη και στην προσωπική μας κρίση. Γιατί, λοιπόν, πρέπει να θεωρήσω τέχνη ένα τραγούδι π.χ. του Φοίβου, για το οποίο "είμαι σίγουρος" πως έχει γραφτεί χωρίς την προσωπική αγάπη και ψυχή του δημιουργού, παρά μόνο για την απόκτηση χρήματος και δόξας? Ποιος είμαι εγώ που θα κρίνω, θα ρωτήσετε...
Κανείς. Και ο καθένας. Και όλοι. Αυτή είναι η ουσία του άρθρου αυτού. Ο καθένας με τις γνώσεις, τις απόψεις, τις αγάπες και τα μίση του, τα κόμπλεξ(πολύ βασικό), τη λογική και το περιβάλλον του έχει το δικαίωμα να αποφασίζει αν ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΔΙΟ, ένα έργο είναι ή όχι τέχνη. Δεν έχει το δικαίωμα να το επιβάλει, έχει δικαίωμα να το συζητά, όποιον κι αν ενοχλεί.

Τελειώνοντας κι ελπίζοντας να μην κούρασα, παραθέτω μερικές αγαπημένες απόψεις περί τέχνης: 

- Για να μην καταστραφούμε από τη γνώση, έχουμε την Τέχνη. Nietzsche

- Δεν είναι η ποιότητα της πρώτης ύλης που κάνει την τέχνη, είναι η τέχνη που δίνει ποιότητα στην πρώτη ύλη. Βασίλης Ραφαηλίδης

- Εάν είναι τέχνη τότε δεν είναι για όλους, αν όμως δεν είναι για όλους, τότε ίσως ακόμη δεν έγινε τέχνη. Σόμπεργκ

- Η Τέχνη είναι ή κλοπή ή επανάσταση. Paul Gauguin 

- Ένα έργο τέχνης είναι το μοναδικό αποτέλεσμα ενός μοναδικού τεμπεραμέντου. Oscar Wilde

- Χωρίς τέχνη, η ωμότητα της πραγματικότητας θα έκανε τον κόσμο αφόρητο. George Bernard Shaw 

Χωρίς Τέχνη, λοιπόν, η Γη θα ήταν μία "αηδία"...