Καταρχάς και καταρχήν (δεν ξέρετε ποιο είναι σωστό, ε?) , το έχει τραγουδήσει ο Ηλιόπουλος στο Ραντεβού στον Αέρα, του Δαλιανίδη. Αυτό αρκεί για να διαλύσει κάθε αμφιβολία και αντιπαράθεση, αλλά τέλος πάντων, η πορεία του κειμένου θα δείξει...
Υπάρχουν δύο πτυχές σε αυτήν την έκφραση, η μία έχει να κάνει με το αν θα μείνεις αθώος σαν παιδί και η άλλη αν θα είσαι χαρούμενος και ευτυχής όσο ένα παιδί (γενικεύοντας πάντα). Ίσως, βέβαια, να αλληλοεξαρτώνται τα δύο, μιας και για να είσαι χαρούμενος, πλέον, πρέπει είτε να είσαι αφελής είτε να ζεις σε μια σπηλιά, μακριά από τον "πολιτισμό". Για όλους τους υπόλοιπους, λοιπόν, που δε ζούμε σε σπηλιά, αλλά σε μια κοινωνία βουτηγμένη στον πόνο και στη δυστυχία των συνανθρώπων μας, το να "μένουμε παιδιά" είναι κομματάκι δύσκολο.
Από την πρώτη στιγμή που η φίλη Κ. μου είπε ότι την απασχολεί το συνθηματάκι αυτό (σε στίχους Δαλιανίδη, παρακαλώ), προσπαθώ να εντοπίσω τη λύση, την αχτίδα φωτός & αισιοδοξίας στο πως ο άνθρωπος πρέπει και μπορεί να παραμείνει παιδί. Η αλήθεια είναι πως δεν τα κατάφερα και πάρα πολύ καλά. Μάλλον βρήκα τους λόγους για τους οποίους ο άνθρωπος δεν μπορεί να παραμείνει παιδί. Μπορεί να μου βγει στην πορεία του κειμένου, όμως, stay with me.
Ξανάρχομαι, λοιπόν, στους δύο πυλώνες που έβαλα στην αρχή, στην αθωότητα και στην ευτυχία.
Η αθωότητα κάποια στιγμή χάνεται, για όλους. Είτε θα χαθεί όταν θα σε προδώσει ο πρώτος σου έρωτας, είτε θα χαθεί όταν θα μπεις στον εργασιακό σου χώρο και θα δεις πόσο σκληρός είναι (εκτός αν είσαι στο δημόσιο, οπότε είσαι άρχων), είτε θα χαθεί όταν θα καταλάβεις πόσο αισχρό είναι το καπιταλιστικό σύστημα στο οποίο ζεις και καταναλώνεις, σα να μην υπάρχει αύριο. Κάποια στιγμή θα συμβεί. Αν δε συμβεί (το να χάσεις την αθωότητα), δε σημαίνει πως είσαι ακόμη αθώο σπουργιτάκι. Σημαίνει, απλώς, ότι είσαι ένας αφελής "σταρχιδιστής", τυχοδιώκτης ανάμεσα σε κτήνη, τα οποία αποφεύγεις με αποτελεσματικότητα, ελπίζοντας κανένα τους να μη σε βάλει στο μάτι.
Η συνειδητοποίηση ότι είναι πιο εύκολο να περάσουν ναρκωτικά, όπλα και "γυναίκες" από ότι μια οικογένεια που πεθαίνει και θέλει ένα καλύτερο μέλλον, από τα σύνορα μιας χώρας, σου δίνει το χτύπημα στο κεφάλι που χρειάζεσαι. Αν δεν το βλέπεις, κακώς ασχολείσαι με το κείμενο αυτό.
Η φούσκα της αθωότητας, μέσα στην οποία οι περισσότεροι από εμάς μεγαλώσαμε, έχει σπάσει προ πολλού. Για άλλους από τα 15, για άλλους από τα 25. Κάποτε, όμως, έσπασε. Και τώρα τσαλαπατιέται μαζί με τα παιχνίδια από τα πιτσιρίκια της Ειδομένης, δίπλα στους φράχτες που στήθηκαν για να μην υπάρχει ελεύθερη διέλευση ανθρώπων. ΑΝΘΡΩΠΩΝ. Σκέψου ότι ξυπνάς αύριο, θες να φύγεις από την Ελλάδα (για τον x,y λόγο) και δεν σου το επιτρέπουν. Πας από άκρη σ'άκρη στα σύνορα αυτής της χώρας και είσαι φυλακισμένος μέσα, κανείς δεν ανοίγει χαραμάδα στο συρμάτινο φράχτη για να βγεις. Είσαι άνθρωπος. Και δεν μπορείς να πας όπου θες. Μόνο όπου σου επιτρέπουμε, εμείς οι ισχυροί, εμείς οι κοσμοκράτορες, εμείς οι βασιλιάδες.
Είσαι ακόμα αθώος? Ή μήπως ευτυχής?
Είσαι ακόμα αθώος? Ή μήπως ευτυχής?
Ως επακόλουθο, φυσικά, έρχεται και η απώλεια της ευτυχίας. Όχι μόνο για όσους τραβάνε τα πάνδεινα, αλλά και για όσους τα σκέφτονται και επηρεάζονται συναισθηματικά και "λογικά". Καλή είναι η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον, καλά και τα ωραία, μεγάλα λόγια, αλλά η πραγματικότητα μας ξεπερνά σε τέτοιο βαθμό, που ό,τι και να ειπωθεί θα είναι γελοίο. ΘΑ "ξυπνήσει" ο κόσμος, ΘΑ νικήσει ο λαός, ΘΑ με ερωτευτεί η Angelina Jolie. Και τα τρία έχουν τον ίδιο βαθμό γελοιότητας, λυπάμαι που σας ενημερώνω.
Πώς, λοιπόν, μπορεί μια κοινωνία να μείνει ευτυχής σε ένα τέτοιο περιβάλλον αντίληψης? Ο τρόπος είναι ένας & έχει διδαχθεί από γενιά σε γενιά, μέσα στο καπιταλιστικό μας συστηματάκι. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ.
Υπάρχουν άνθρωποι γύρω σου, που ζουν ευτυχισμένοι (χωρίς εισαγωγικά) μόνο & μόνο επειδή έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν υλικά αγαθά. Αυτό το "μόνο & μόνο" είναι που κάνει τη διαφορά. Όλοι έχουμε νιώσει χαρούμενοι αγοράζοντας κάτι που θέλαμε, αυτή είναι και η επιτυχία του καπιταλισμού. Να σε κάνει να νιώθεις χαρούμενος για ένα υλικό προϊόν. Αυτό δε σημαίνει ότι η ζωή μας τριγυρνά γύρω από τέτοιες "επιτυχίες", να αγοράζουμε πράγματα. Για κάποιους, όμως, σημαίνει. Ε, αυτοί οι άνθρωποι είναι ευτυχείς, έχουν "μείνει παιδιά", που η χαρά με την αγορά ποδηλάτου δεν περιγράφεται.
Για όσους δεν αρκεί κάτι τέτοιο, οι συζητήσεις περί πολιτικής, κοινωνίας, αποξένωσης, παιδείας, πολιτισμού, οκνηρίας κλπ, που έρχονται αναπόφευκτα, οδηγούν σε στεναχώρια. Χιλιάδες χρόνια εξέλιξης και ο συνολικός πολιτισμός της κοινωνίας μόνο χειροτερεύει. Το μίσος που χτίζεται τόσο κομψά και διακριτικά εδώ και χρόνια στις ψυχές των ανθρώπων από την εξέχουσα τάξη των επιχειρηματιών, οπλεμπόρων, πολιτικών κ.ο.κ. έχει καταφέρει ο μέσος άνθρωπος να μην σηκώνει το κεφάλι στον καταπιεστή του, αλλά να ψάχνει κάποιον να καταπιέσει και ο ίδιος, ώστε να νιώσει ανώτερος. Δεν κοιτάς την "καμπούρα" σου, που σου τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια, δεν κοιτάς ότι είσαι υποχείριο της κάθε νεολίμπεραλ εξουσίας του πλανήτη, αλλά κοτάς τον πρόσφυγα ως εχθρό, ως κατώτερο ον, ως μουσουλμάνο τζιχαντιστή με i-phone, κοιτάς τον αμφισβητία ως τσιράκι της "τάδε" εξουσίας, ως λοβοτομημένο που "δεν καταλαβαίνει".
Μέχρι εκεί σε κόβει, μέχρι εκεί σου μάθανε να σκέφτεσαι οι παππάδες σου, οι πολιτικοί σου, οι δημοσιογράφοι σου και η κοινωνία σου.
Κανείς δε σου έμαθε να σκέφτεσαι & να αμφισβητείς, να ταράζεις τα νερά των δεδομένων ή έστω να κρατάς μια πισινή στις απόψεις σου. Εκεί ναι, έχεις μείνει παιδί. Όπως το παιδί τραντάζει το πάτωμα χτυπώντας τα πόδια του κάτω και επιμένοντας στην άποψή του, όσο ανόητη κι αν είναι, έτσι κι εσύ χτυπάς το πληκτρολόγιο όλο και πιο δυνατά βρίζοντας όποιον διαφωνεί, κραυγάζοντας μίσος που στο μυαλό σου είναι "αλήθεια". Πιστεύεις σε Μεγάλους Αλέξανδρους, πιστεύεις σε Μακεδονίες ξακουστές, αγνοώντας ότι στις Μακεδονίες αυτές υπάρχουν άνθρωποι που ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ.
Αγνοώντας ή κρυφοχαίροντας? Εσύ ξέρεις.
Η παιδικότητα του σκεπτόμενου ανθρώπου έχει εξαφανιστεί. Ο μόνος τρόπος να την ανακτούμε είναι με φίλους και συντρόφους (όχι αγωνιστικούς, αλλά κανονικούς) και αυτό στιγμιαία. Κάτι είναι κι αυτό. Μένουμε παιδιά μόνο ως παρέες, λοιπόν, αυτό είναι το επιστέγασμα. Μόνο μαζί. Ο καθείς μόνος του είναι δύσκολο να ανταπεξέλθει στα αίσχη(a.k.a. σκατά) που πετάνε στον ανεμιστήρα και εκτοξεύονται κατά πάνω μας.
Είμαστε όλοι πρόσφυγες, ανόητε φασίστα.
