Καλημέρα σε όλους...
Σε συνέχεια των δύο πρώτων κριτικών που "προσπάθησα" να κάνω, ήρθε η ώρα για μία ακόμη... Μετά, λοιπόν, το Fury και το Inside Llewyn Davis, σειρά παίρνει το Enemy...
Πρόκειται για μια ταινία βασισμένη στον λατρεμένο José Saramago και το έργο του "O Homem Duplicado". Κατ'επέκταση, βέβαια, το έργο του αυτό είναι ελαφρά βασισμένο και στην νουβέλα του Fyodor Dostoevsky "The Double" , αν και δε νομίζω πως μπορούμε να ισχυριστούμε "κλεψιά" από μέρους του Saramago. Σκηνοθέτης της ταινίας ο Dennis Villeneuve, ο οποίος την ίδια χρονιά (2013) παρουσίασε και το πολύ καλό Prisoners, ενώ το 2010 είχε "φέρει στη ζωή" μία από τις λίγες ταινίες που έχω βαθμολογήσει με ατόφιο 10άρι, το αριστουργηματικό Incendies. Πρωταγωνιστής ο -κάθε χρόνο και καλύτερος- Jake Gyllenhaal, ο οποίος προσθέτει ένα σημαντικό λιθαράκι στο να γίνει αυτή η ταινία αυτό που, τελικά, είναι. Όσον αφορά την πλοκή της ταινίας, άνευ spoilers, μπορούμε να πούμε πως ένας νευρωτικός καθηγητής Ιστορίας νοικιάζει "τυχαία" μία ταινία που του προτείνει ένας συνάδελφός του, αλλά στα μέσα αυτής παρατηρεί έναν κομπάρσο που είναι ίδιος μ'αυτόν. Ενθουσιασμένος από την ομοιότητα, ψάχνει τις υπόλοιπες ταινίες του ηθοποιού και συνεχίζει να εντυπωσιάζεται από την ομοιότητά τους.. Κι έτσι, αποφασίζει να επικοινωνήσει μαζί του τηλεφωνικά, επιθυμώντας να τον συναντήσει!
Αν προσπαθήσατε να δείτε την ταινία αυτή, όντας χαλαροί και μη δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στις λεπτομέρειες, τότε πιθανότατα, όταν έφτασε το τέλος της, είπατε ένα "τι στο διάολο έγινε τώρα?" και την κλείσατε εκνευρισμένοι. Κι όμως, εγώ είμαι εδώ για να σας κάνω να την αγαπήσετε, μιας και το παρακάτω κείμενο είναι, αποκλειστικά, για όσους την έχουν δει. Από εδώ και πέρα τα πράγματα περιπλέκονται κι εγώ είμαι υποχρεωμένος να σας προϊδεάσω με ένα
ΤΕΡΑΣΤΙΟ SPOILERS ALERT:
Από τη μία, λοιπόν, έχουμε τον ηθοποιό με τη βέρα κι από την άλλη τον καθηγητή χωρίς τη βέρα. Στην αρχή της ταινίας, οι δύο χαρακτήρες είναι εντελώς ξεχωριστοί, χωρίς καμία επαφή ανάμεσά τους. Η πρώτη επαφή τους γίνεται μέσα από την ταινία που προανέφερα πως βλέπει ο καθηγητής. Εκεί όλα αλλάζουν, ο ένας χαρακτήρας μπλέκεται στα πόδια του άλλου συνεχώς, φτάνοντας σε σημείο να "ασχολείται" ο ένας με τη γυναίκα του άλλου. Πάρα πάρα πάρα πολλά ερωτήματα μένουν αναπάντητα για κάποιον που είδε την ταινία στο χαλαρό, όπως για παράδειγμα "πως ξέρει ο ηθοποιός που μένει ο καθηγητής;;;", "γιατί η γυναίκα του ηθοποιού κλαίει και του λέει <<Ξέρεις τι έπαθα>> όταν πηγαίνει μόνη της και συναντά τον καθηγητή;;;", "γιατί η μητέρα του καθηγητή, του λέει να σταματήσει να φέρεται ως ηθοποιός γ' κατηγορίας;;;" και τέλος πάντων, "ΤΙ ΡΟΛΟ ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΚΩΛΟΑΡΑΧΝΕΣ;;;;"
ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΕΔΩ, ΚΑΛΑ ΜΟΥ ΠΑΙΔΙΑ, ΝΑ ΣΑΣ ΕΞΗΓΗΣΩ
Ξεκινώντας, να πω πως ΟΧΙ, οι αράχνες δεν επιτίθενται στη Γη, ΟΥΤΕ ο ηθοποιός είναι ο δίδυμος αδερφός του καθηγητή. Οι αράχνες, λοιπόν, συμβολίζουν τις γυναίκες. Ναι, κυρίες μου, λυπάμαι, αλλά ναι(θα εξηγήσω στην πορεία). Από την αντίδραση της γυναίκας του ηθοποιού όταν συναντά τον καθηγητή αντιλαμβανόμαστε πως κάτι τρέχει.. Αυτό επιβεβαιώνεται όταν ο καθηγητής ακούει τη μητέρα του να του λέει πως είναι το μόνο της παιδί, του προτείνει να φάει μούρα (παρόλο που αυτός ισχυρίζεται πως τα σιχαίνεται), όπως τρώει και ο ηθοποιός, αλλά και του λέει να σταματήσει να κάνει σαν ηθοποιός γ' κατηγορίας. Όλα συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα που έρχεται να επισφραγιστεί με τη φωτογραφία που βλέπει ο καθηγητής στο σπίτι του ηθοποιού και είναι ίδια με εκείνη που είχε κι αυτός σπίτι του... Ο καθηγητής και ο ηθοποιός είναι ο ίδιος, ένας άνθρωπος. Δεν τίθεται θέμα παρερμηνείας ούτε υπάρχει άλλη εξήγηση, όπως κάποιοι νομίζουν. Ένας άνθρωπος με πολλές αδυναμίες, όπως όλοι μας. Μόνο που ο συγκεκριμένος, προσπαθώντας να αποδράσει από τις ηγεμονικές μορφές γυναικών γύρω του (τη μητέρα του, τη γυναίκα του κλπ) δημιουργεί έναν δεύτερο εαυτό, έναν "άνετο" τύπο, που ντύνεται όμορφα, οδηγάει μηχανή και "παίζει" τις γυναίκες.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρατηρήσετε τις ατάκες του καθηγητή στο μάθημα που διδάσκει, καθώς και τους εικονογραφικούς συμβολισμούς της ταινίας. Αναφέρεται σε δικτατορίες, μοτίβα που επαναλαμβάνονται ως φάρσες ή τραγωδίες και έλεγχο! Αυτόν τον έλεγχο νιώθει από τη γυναίκα του και από τη μητέρα του. Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο, αμέσως μετά τη συνάντηση με τη μητέρα του, υπάρχει γενικό πλάνο της πόλης, στο οποίο απεικονίζεται μια τεράστια αράχνη!!! Η σχέση του με τις γυναίκες είναι ίδια όπως του "λαού με τους δικτάτορες", φόβος και τρόμος..
Τα πάντα γίνονται φανερά όταν βρίσκεται στην αγκαλιά της εγκύου γυναίκας του, η οποία "ξεχνιέται" και τον ρωτάει πως πήγε η δουλειά στη σχολή, ενώ εκείνος "παριστάνει" πως είναι ο ηθοποιός. Σε αυτό το σημείο γίνεται απολύτως σαφές πως δε χωρά αμφιβολία ότι μιλούμε για το ίδιο άτομο στην ταινία μας, έναν άντρα που παλεύει με τους δαίμονές του, την ανάγκη του να απατήσει και να έχει πολλές συντρόφους, αλλά και την απέλπιδα προσπάθειά του να ξεφύγει.. .Τα καταφέρνει? Όχι! Η τελευταία σκηνή, με τη γυναίκα-αράχνη στο δωμάτιο της εγκύου γυναίκας του, δεν είναι ένα χαζοεφέ του σκηνοθέτη για να τρομάξουμε, ούτε για να εντυπωσιαστούμε. Ο πρωταγωνιστής μας, μόλις έχει ανοίξει τον φάκελο που κουβαλούσε σχεδόν σε όλη την ταινία και έχει μέσα το κλειδί για τα πριβέ σεξ πάρτυ στα οποία τον δείχνει να συμμετέχει στην πρώτη σκηνή της ταινίας. Βλέποντας το, παρασύρεται αμέσως από την επιθυμία του να πάει και έτσι ενημερώνει τη γυναίκα του πως πρέπει να βγει μόνος του το βράδυ. Εκείνη, όμως, δεν του απαντά και όταν πάει στο δωμάτιο να την δει, μια τεράστια αράχνη έχει πάρει τη θέση της. Κάπου εδώ και λίγο πριν το τέλος, έρχεται η σπουδαία αλληγορία της ταινίας αλλά και το υποκριτικό ταλέντο του Gyllenhaal να μας δώσει ένα φοβερό φινάλε. Το βλέμμα του δεν είναι φοβισμένο (όπως θα περίμενε κάποιος), δεν είναι απογοητευμένο, ούτε θλιμμένο! Έχει το βλέμμα της "κατανόησης", αφού μόλις κατανόησε τον κόσμο στον οποίο ζει, τους δαίμονές του, είδε με τα μάτια του την ιστορία που έλεγε στους μαθητές του πως επαναλαμβάνεται ως φάρσα...
Μια συναρπαστικά έξυπνη πλοκή από τον Saramago και μια αξιoπρεπέστατη προσπάθεια για κινηματογραφική εκτέλεση από τον σκηνοθέτη. Όσον αφορά τα αρνητικά της, θα πρέπει να πω την μικρή της διάρκεια και το γεγονός πως δεν δίνει περισσότερο ρόλο στις βασικές σκηνές της. Επίσης, το καστ, πέραν του Gyllenhaal είναι αρκετά αδύναμο, αλλά και η προσπάθεια του Villeneuve να παίξει με τους εσωτερικούς χώρους των σπιτιών είναι ασύμμετρη και χωρίς επιτυχία.
- Και για να δώσω και μια ακόμη νότα "αγάπης" για αυτήν την ταινία, αν και σας κούρασα, να πω πως η ταινία τελειώνει με τον πρωταγωνιστή να μην απαντάει στο τηλεφώνημα της μητέρας του, ενώ αρχίζει με τη μητέρα του να αφήνει μήνυμα στον τηλεφωνητή του. Με λίγα λόγια, όπως έλεγε στους μαθητές του "...είναι ένα μοτίβο που επαναλαμβάνεται, μην το ξεχνάτε ποτέ"...Κι όπως σας είπα και στο Inside Llewyn Davis, αγαπάμε τις "ταινίες-κύκλους" !!!
Βαθμολογία : 8/10
Καλύτερη ατάκα : "Chaos is order yet undeciphered..." , κατευθείαν από το βιβλίο του Saramago...
Καλύτερη σκηνή : Με διαφορά, η τελευταία σκηνή της ταινίας.
Προτείνεται : Ανεπιφύλακτα!!! Αρκεί να είστε έτοιμοι για σκέψη!!!
...Until next time...
...Καλή θέαση σε όλους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου