Καλησπέρα σας...
Σε "κριτική" έκσταση τις τελευταίες μέρες, φτάνω χτες να δω τη νέα ταινία του Kornél Mundruczó, White God. Ξεκινώντας από τα βασικά, η ταινία ήταν η επίσημη πρόταση της Ουγγαρίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας του 2014-'15, όπου δεν κατάφερε να μπει στην τελική 5άδα, από την οποία νικήτρια ανακηρύχθηκε η -λατρεμένη πια- Ida. Δύο τα νοήματα της ταινίας, ένα το επιφανειακό που παρουσιάζεται στην ιστορία καθαυτή κι ένα αυτό που κρύβεται πίσω από κάθε σκηνή.. Αυτό θα προσπαθήσω να "ψυχογραφήσω" όσο καλύτερα μπορώ.
Το "πορτρέτο" του σκηνοθέτη περιλαμβάνει μια νεαρή κοπέλα στη σύγχρονη Ουγγαρία, η οποία παρέα με το σκύλο της, Hagen, περνά ξένοιαστες στιγμές, εώς ότου ο πατέρας της τον πετάξει στην άκρη του δρόμου. Ο ημίαιμος σκύλος δεν είναι πουθενά ευπρόσδεκτος, μιας και οι πρακτικές των "σύγχρονων" κοινωνιών απαιτούν να πληρώνει φόρο όποιος έχει στην κατοχή του έναν τέτοιο -όχι ράτσας- σκύλο. Αφού, λοιπόν, χωρίζονται οι δρόμοι των δύο, της μικρής Lili και του Hagen (τον οποίο "υποδύονται" 2 διαφορετικοί σκύλοι στην ταινία), εμείς παρακολουθούμε τις παράλληλες ζωές τους. Η Lili προσπαθεί απεγνωσμένα να ξαναβρεί το σκύλο της, θυμωμένη με τον αυταρχικό πατέρα της, ενώ από την άλλη ο Hagen πέφτει από τον έναν "κακό" στον άλλον, καταλήγοντας στα χέρια ενός ανθρώπου που ασχολείται με τις κυνομαχίες. Θα καταφέρουν να ξαναενωθούν...?
Spoilers
Με εξαιρετικό τρόπο, ο σκηνοθέτης μας δείχνει το πως μετατρέπονται οι σκύλοι "του καναπέ" (όπως αποκαλούν τον Hagen στην ταινία) σε σκυλιά-δολοφόνοι (σκληρές σκηνές, που, όμως, έγιναν μέσω μοντάζ και χωρίς να βασανιστούν πραγματικά ζώα). Μέσα σε λίγες εβδομάδες, το γλυκό σκυλάκι που έγλυφε το χέρι ακόμη κι ενός ξένου, αρχίζει να γρυλίζει σε οτιδήποτε βρεθεί μπροστά του, φτάνοντας να σκοτώσει με "μίσος" τον αντίπαλο σκύλο που θα βρεθεί στο ρινγκ απέναντί του. Κι ενώ τον περιμένει μια τρομερή "καριέρα" ως δολοφόνος του ρινγκ, ο Hagen αποδρά κι επιστρέφει στους υπόλοιπους αδέσποτους φίλους του. Εκεί, για κακή του τύχη, τον μαζεύουν στο "καταφύγιο" της πόλης(ο γνωστός μας μπόγιας δηλαδή). Κι εκεί που όλα μοιάζουν δυσοίωνα για τον σκυλάκο μας και όλους τους φίλους του μέσα στο καταφύγιο, εκείνοι καταφέρνουν να αποδράσουν και να ξεχυθούν στους δρόμους της Βουδαπέστης. Όχι, όμως, αναίμακτα. Σαν αρχηγός συμμορίας-αγέλης, ο Hagen καθοδηγεί τους σκύλους εναντίον των ανθρώπων που του έκαναν κακό, όπως για παράδειγμα τον τσιγγάνο που τον πούλησε ως σκύλο κυνομαχιών και παίρνει την εκδίκησή του. Αφού "επισκέπτονται" αρκετούς, κατευθύνονται προς τη Lili. Εκείνη, έχοντας ακόμη την αθωότητα στην καρδιά της και όχι τη σκληρή και αδυσώπητη λογική του ενήλικα, ελπίζει και προσπαθεί μέχρι τελευταία στιγμή να "λογικέψει" το σκύλο της, σε αντίθεση με τον πατέρα της... Ποιος θα νικήσει στο τέλος? Η αγάπη ή ο φόβος...?
Τρομερή ταινία, ακόμη και ως "σκέτη" περιγραφή της παραπάνω ιστορίας. Όμως, όχι, δεν ήταν ούτε το μισό της.
Όπου σκύλοι σε καταφύγιο βάλτε οποιαδήποτε μειονότητα γύρω σας, όπου καταφύγιο βάλτε οποιασδήποτε μορφής γκέτο έχετε κοντά σας και τέλος βάλτε τους εαυτούς σας στη θέση του πατέρα (και όχι της κόρης, μη χαίρεστε) και τότε θα δείτε τι εννοώ.
Η ταινία ονομάζεται White God, ο Λευκός Θεός δηλαδή, για κάποιο λόγο. Θεωρώ πως ο σκηνοθέτης-σεναριογράφος θέλει να αποδώσει αυτόν το ρόλο στο δυτικό πολιτισμό, στον οποίο ζούμε και νιώθουμε θεοί, συμπεριφερόμενοι αφ'υψηλού σε οτιδήποτε πιο αδύναμο ή καλόβουλο από εμάς. Αντί να "χρησιμοποιήσει" ως μέσο του ένα μικρό παιδί-πρόσφυγα, ο σκηνοθέτης αποφασίζει να προχωρήσει με έναν σκύλο. Πολύ έξυπνη και δύσκολη επιλογή, αφού προφανώς θέλει αρκετά "κόλπα" για να βγάλεις τα ίδια συναισθήματα στον θεατή σου. Παρ'όλα αυτά, τα καταφέρνει με τον καλύτερο τρόπο, με τη βοήθεια και της εξαιρετικής μικρής Zsófia Psotta στο ρόλο της Lili, αλλά και με την εξαιρετική μουσική που εμπλουτίζει την ταινία από την πρώτη ως την τελευταία σκηνή. Ακόμη και οι σκηνές με τη χορωδία της μικρής έχουν κάτι να δώσουν, για όσους θέλουν να το εκλάβουν. Ο "καταπιεστής"-μεσοαστός δάσκαλος της χορωδίας είναι τόσο αυστηρός και ανέπαφος συναισθημάτων που έχει ξεχάσει την αξία της ίδιας της μουσικής που διδάσκει, σε αντίθεση με τις αγνές καρδιές των σκυλιών, τα οποία "έλκονται" από την μελωδία των μουσικών οργάνων.
-Μα καλά, όλα αυτά από μια ταινία με σκύλους?
-Ω, ναι! Διότι δεν πρόκειται για μια ταινία με σκύλους, απλώς οι σκύλοι είναι το "μέσο". Κανείς δεν πρέπει να καταπιέζει ή να καταπιέζεται. Όποιος το ξεχνά, θα έρθει η μέρα που θα το βρει μπροστά του. Όλοι μας ξεχνάμε πόσο αθώοι ήμαστε ως παιδιά (όπως ο πατέρας της ιστορίας μας), όμως έρχονται στιγμές στη ζωή μας που μας το θυμίζουν και δεν πρέπει να τις αφήνουμε να περνάνε ανεκμετάλλευτες.
Η ταινία δε μας διδάσκει μόνο την πιθανή εκδίκηση των καταπιεσμένων μειονοτήτων και τον πανικό του "κραταιού" μπροστά σε αυτή, δεν προσπαθεί μόνο να μας αφυπνίσει για τα προβλήματα που ταλανίζουν όλες τις σύγχρονες κοινωνίες(αποξένωση, γκετοποίηση, μίσος, εκμετάλλευση), αλλά πάνω από όλα μας διδάσκει την ισότητα. Μια ισότητα, ίσως ουτοπική, που και να την κατακτούσαμε, ποιος ξέρει πόσο θα κρατούσε?
Μια ισότητα, που απεικονίζεται με τον πιο γλαφυρό και χορταστικό(για το μάτι) τρόπο στην τελευταία σκηνή της ταινίας.
Σπουδαίες αλληγορίες, σπουδαίες μουσούδες, πολύ καλή ερμηνεία από τη μικρή πρωταγωνίστρια και καταπληκτική μουσική ένδυση.
Βαθμολογία : 8/10
Καλύτερη ατάκα : "Everything terrible is something that needs our love." Η αρχική πρόταση της ταινίας, από τον λυρικό ποιητή και πεζογράφο Rainer Maria Rilke, τα λέει όλα.
Καλύτερη σκηνή : Ξεκάθαρα και με διαφορά, η τελευταία σκηνή της ταινίας.
Προτείνεται : Ανεπιφύλακτα. Για να μην πω "επιβάλλεται"...
...Until next time...
...Καλή θέαση σε όλους...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου